Recent kwam het college van de gemeente Steenwijkerland met een Fietsplan (zie onder de laatste versie!), waarin ook fietsen in de Gasthuisstraat wordt toegestaan. Een modern idee dat niettemin bij de Stichting Vestingstad stof deed opwaaien. 

De kritiek op het plan is dat het mengen van voetgangers en fietsers tot ongemak en ongelukken bij het winkelend publiek zal leiden. Gevreesd wordt ook dat het toelaten van fietsers in voetgangersgebieden de binnenstad minder gastvrij zal maken en minder kopers zal trekken.

Naast kritiekpunten zijn er echter ook positieve effecten te bedenken. Door het toestaan van fietsers in de binnenstad zullen meer potentiële klanten de winkels passeren. Verder vervalt dan de controle op het fietsen tijdens winkeluren, waarmee de stedelijke ordehandhavers meer aandacht aan andere, belangrijkere zaken kunnen besteden.

Zelfregulering
Het idee van het mengen van fietsers- en voetgangersverkeer is helemaal niet bijzonder in de wereld. Op veel plaatsen is er al ervaring mee opgedaan. En die ervaring is positief. Om dicht in de buurt te blijven: op het schoolplein van de middelbare school Eekeringe gold jarenlang een fietsverbod. De school voerde een strikt handhavingsbeleid en betrapte leerlingen moesten een uur nakomen. Enkele jaren geleden besloot de schoolleiding over te stappen op zelfregulering en fietsen op het schoolplein wel toe te staan. En wat blijkt? Het gezamenlijk gebruik van lopende en fietsende leerlingen op het schoolplein verloopt nu zonder noemenswaardige problemen. Jarenlang waren de schoolregels dus onnodig krampachtig streng geweest.

Idee verdient proef
Nationaal en internationaal onderzoek in winkelgebieden, waar fietsers en voetgangers de weg delen, laten hetzelfde positieve beeld zien. Het CROW, het Nederlands kenniscentrum op het gebied van verkeer en infrastructuur, vindt het evenmin nodig om fietsers zonder meer uit winkelgebieden te weren. Uit het onderzoeksrapport Fietsers in voetgangersgebieden – Feiten en richtlijnen gepubliceerd door CROW blijkt dat het mogelijk is ‘fietsers altijd toe te laten, tenzij voetgangersdichtheden te hoog worden. Bij dichtheden onder de honderd voetgangers per uur per meter profielbreedte is vrijwel altijd volledige menging van voetgangers en fietsers mogelijk’. Gelet op het beperkte aantal voetgangers is dit zeker van toepassing in de Gasthuisstraat.

Het CROW ziet verschillende positieve aspecten in het toelaten van fietsers in een winkelgebied. Daarbij wordt ook het meer ontsluiten van het winkelgebied genoemd. Interessant is dat de onderzoeken een zelfregulerend mechanisme laten zien. Naarmate de voetgangersdrukte groter wordt, passen fietsers hun snelheid aan of stappen spontaan af. En worden daarmee zelf voetganger.

Geen chaos
Fietsers kiezen graag voor de kortste route, ook als die door een winkelstraat leidt. En de Gasthuisstraat vormt voor de fietser een logische oost-westverbinding tussen Oosterpoort en Gasthuispoort. De vrees voor chaos in de Gasthuisstraat is op basis van onderzoeken en ervaringen elders ongegrond. Het idee dat fietsen in de Gasthuisstraat tijdens winkeltijden tot levensgevaarlijke situaties zal leiden, is een vooroordeel. Voor de horeca en winkeliers zijn er juist positieve effecten te verwachten, zoals meer klanten en meer omzet.

Nu al aan de bel trekken is voorbarig. Fietsers in deze winkelstraat tijdens winkeltijden? Het kan best in een vorm waarbij de fietser te gast is. Want het moet natuurlijk geen (fiets)racebaan worden. Fietsen in de Gasthuisstraat verdient op zijn minst een proefperiode. Goede zaak!

Fietsersbond Steenwijkerland